Euskadiko estrategia markoa Informazio Gizartearen aurrean

Europan sortutako planak:

• Europa en marcha hacia la Sociedad de la Información, edo Bangemann txostena (1994).
• Europa a la vanguardia de la Sociedad de la Información (1996)
• eEurope 2000
• eEurope 2002 (2000-2002)
  • eLearning: Aprendizaje electrónico (2000a)
• Eeurope 2005
• i2010: Sociedad de la información europea 2010

Espainia mailan ere sortu dira plan desberdinak aldaketa teknologikoa bultzatzeko:

• Info XXI la Sociedad de la Inform@ción para todos
  • Aprovechar la Oportunidad de la Sociedad de la Información en España
• españa.es (2004, eEurope 2005 planaren zehaztasuna)
  • Internet en la Escuela
• Ingenio 2010 (i2010 estrategian oinarrituta):
  • Plan Avanz@ (2005c)
  • Plan avanz@2 (2009b)

Euskadin proposatutako planak hauen dira:

• iniciativa 2000tres, geroago Euskadi en la Sociedad de la Información (PESI) estrategian bilduta eta handituta
• Plan Premia
  • Plan Premia I
  • Plan Premia II
    • Plan de Perfeccionamiento Garatu
• Euskadi en la Sociedad de la Información 2010: Agendas Digitales (2008, i2010 eta Avanz@2-en oinarrituta)
• Programa Centro Educativo 2010: Modelo de Madurez Tecnológica de Centro Educativo
  • Plan de Actuación TIC

Hezkuntza Teknologia

Informazioaren, teknologien eta hezkuntzaren gizartea

Teknologi digitalek edozein pertsonen arteko komunikazioa errazten eta ahalbidetzen dute, lekua edo denbora inporta gabe. Komunikazioa ahozkoa, idatzia edo audiobisuala izan daiteke, eta era berean sinkronika edo asinkronika. Baita ere informazio ugari eskuragarri izatea ahalbidetzen dute; etxetik eta sareen bidez liburutegietan, erakundetan, eta mota askotako elkartetan sartu gaitezte. Teknologi hauek zerbitzuen kalitatea hobetzen dute, eta produkzio-jarduera berriak sortzeko aukera eman dute ere.

Baina desabantailak dituzte. Gero eta teknologiaren menpekoagoa da gure zibilizazioa, eta globalizazio prozesua mendebaldeko kulturaren nagusigoa ezartzen ari da, iparramerikarra batez ere, tokian tokiko kulturak kaltetuz. Ondorioz, herrialdeen arteko desberdintasun kulturalak eta ekonomikoak handitzen ari dira, “bretxa digitala” deitzen dena.

Aldaketa teknologiko hauek oso azkar gertatzen ari dira, eta ondorioz analfabeto teknologikoak agertzen ari dira. Hau kontuan izanda, hezkuntzaren erronka berria teknologiak erabiltzeko formakuntza ematea da, pertsonak informazioa bereizteko eta ondo erabiltzeko gai izan daitezen. Eskolek horretarako beharrezkoa den teknologia eta tresnak ez dituzte oraindik, eta tradiziozko irakaskuntza eskaintzen ari da, informazioaren gizartean bizitzeko beharrezkoa den irakaskuntza eskaini ordez.

Laburbilduz, honako hauek dira hezkuntzaren eginbeharrak:

• Teknologi berriak hezkuntza sistema eta kulturan integratzea.
• Hezkuntza metodoak eta helburuak berregituratu, eta ikasleak eta irakasleak eginkizunak egokitu.
• Ordenagailu sareen bidez formakuntza zabaldu.
• Hezkuntza ez formaleko ekintzak garatu.
• Formakuntza okupazionala berrikusi eta berplanteatu, teknologi berriek eskatzen dituen gaitasun berrien arabera.

Hezkuntza-Teknologia diziplina pedagogikoa bezala

Hezkuntza-Teknologia 40. hamarkadan sortu zen Estatu Batuetan. Bere ezaugarri nabarmenenak baliabide tekniko eta sofistikatuen erabilera eta formakuntza prozesu eraginkorren bilaketa dira. 50. eta 60. hamarkadetan arrakasta izan zuen eta komunikazio baliabideak erabiltzen hasi ziren ikaskuntza-irakaskuntza prozesuen eraginkortasuna hobetzeko. Hezkuntza-Teknologiak osperik handiena 70. hamarkadan lortu zuen.

80. hamarkadan  HT-k krisian sartu zen, eta hauek izan ziren egindako kritikak:

• HT-a ez da egokia eskoletan erabiltzeko, giro akademikoetan baizik.
• Irakasleak eta eskolak HT-aren kontsumitzaile bezala ikusi dira bakarrik.
• Irakasleen pentsamendu eta kultura pedagogikoak ez ditu kontuan hartzen.
• Soziologia kurrikularraren ekarpenak ez ditu kontuan hartu.

Gaur egun HTa aldaketa prozesu bat bizitzen ari da, eta IKTen eta hezkuntzaren arteko erlazioak eta elkarrekintza dira bere azterketa eremua.

Egile Tresnak

Zer dira?

Egile tresnak hezkuntza materialak formatu digitalean  sortzea, kudeatzea eta argitaratzea ahalbidetzen duten aplikazio informatikoak dira. Tresna hauek, material didaktiko dinamikoak lantzea errazten dute, bai ariketa sinpleak egiteko zein unitate didaktiko digital osoak sortzeko, eta moduluetan antolaturik daude.

Izena	Deskribapena	URL
Ardora	Proiektu pertsonalak egiteko aukera ematen du eta guztiz doakoa da. 45 ariketa eta 10 multimedia orri mota ezberdinak eskaintzen ditu.Ebaluatzeko balio du.	Ikusi
Cuadernia	Gaztela-Mantxako Juntak sortutako tresna da. Unitate Digital Elkarreragileak sortzeko aukera ematen du, ezagutza tekniko gutxi izan arren.	Ikusi
EDILIM	Liburu digitalak (LIM) sortzeko tresna da. Liburu hauetan informazio orriak eta ariketak eskainitako txantiloiak erabiliz sortu ditzakegu.	Ikusi
Hot Potatoes	Vitoria-Gazteizko unibertsitateak garatutako tresna da. Bost motatako ariketa elkarreragile sortu daitezke.	Ikusi
JClic	Aplikazio informatiko talde batek osatzen du eta puzzle, testu ariketak, asoziazio eta beste hainbat ariketa egiteko balio du. Open Source proiektu bat da, Java-n egindakoa.	Ikusi
Squeak		Ikusi

Tagging eta Markatzaile Sozialak

Zer dira?

Tagging eta Markatzaile Sozialak edukiak zabaltzeko eta sailkatzeko bi sistema dira, antzekoak kontzeptuan baina erabilera oso ezberdinekoak.

Tagging-a etiketazioan datza, hau da, edozer gauza sailkatzea bere ezaugarrien arabera. Adibidez, pertsonak sailkatzeko adina, sexua, ideologia… erabili daitezke. Prozesu honek informazioa azkarrago aurkitzea posible egiten digu.

Markatzaile Sozialak tagging-ean oinarriturik daude. Era honetako zerbitzu ohikoenak web orrialdeak dira, non erabiltzaileak sailkatutako edukiak jasotzen dituzten, gehienetan erabiltzailearen gustukoak direnak. Eduki hauek etiketaturik daude, eta zenbat eta garrantzitsuagoak izan orduan eta ageriagoak bilakatzen dira web orrialdean, adibidez azalean agertuz.

Edukien garrantzia neurtzeko puntu eta iruzkin sistema bat erabiltzen da. Ziurrenik espresio hauek ikusiko zenituzten nonbaiten:

• +1 (Google+)
• Me gusta (Facebook): http://www.facebook.com/?ref=home
• Meneame (Meneame): http://www.meneame.net/
• Tweet (Twitter)

Adibide batekin ikasiz

http://del.icio.us

Web 2.0 Irudikatua

Oraindikan ez baduzu ulertu…

Ikasleen trebetasun teknologikoa

4. mailara arte:

• Oinarrizko hardware baliabideak: funtsezko funtzionamendua, periferikoak.
• Informazioa bilatu: web-biltzaileak.
• Testu-informazioa prozesatu: testu-prozesatzaileak ezagutu.
• Zenbakizko informazioa prozesatu:  prozesu logikoak.
• Informazio multimediala prozesatu: ikusentzunezkoak txertatu.
• Komunikatu: proiektuak.

5. eta 6. maila:

• Oinarrizko hardware baliabideak: software kontzeptua, programa eta artxiboa bereiztu.
• Informazioa bilatu: estrategiak eta sailkapena.
• Testu-informazioa prozesatu: testo-prozesatzaileak menperatu.
• Zenbakizko informazioa prozesatu:  informazi oa irudikatu eta prozesatu.
• Informazio multimediala prozesatu: ikusentzunezkoekin eragiketa aurreratuak.
• Komunikatu: sare sozialetan parte hartzea.

Biztanleria digitala

Gaur egungo gizartean lau pertsona mota identifikatuko ditugu. Alde batetik imigrante digitala eta natibo digitala bereiz daitezke, beraien jaiotze garaiaren arabera. Natibo digitala, jaiotzetik teknologiaz inguratuta dago eta beraz ohituta dago hauek erabiltzera eta bestetik imigrante digitala, teknologia existitzen ez zen garaiko pertsona da eta hauek erabiltzera behartuta ikusi du bere burua.

Bestalde, teknofilikoak eta teknofobikoak bereiztuko ditugu. Teknofilikoak teknologia berriak gustoko izango ditu eta teknofobikoak berriz, beldurra edo gorrotoa izango die.

Zer da Multialfabetizazioa?

Guk, multialfabetizazioa hiru ataletan banatzen dugu:

• Ikusentzunezko Alfabetizazioa: Ikusentzunezko materialak erabiltzea gaur egungo ezagutzaren gizartearen oinarri bat da.
• Alfabetizazio Teknologikoa: Aurrerapen teknologikoak egunerokotasunean integratzean datza. Eskolarteko lankidetzan eta  emozioak lantzerakoan adibidez.
• Informazioaren alfabetizazioa: Jasotzen dugun informazio guztia era egokian erabiltzeko eraldatu behar dugu eta horretarako gure esku dauden aplikazio informatikoak (beste tresna batzuen artean) menperatu behar ditugu.